Lublin, miasto o bogatej historii i różnorodnej architekturze, zyskuje kolejne narzędzie promujące dostępność i edukację historyczną. Przykładem jest inicjatywa instalacji w wyznaczonych miejscach dotykowych modeli architektonicznych zabytkowych budynków z opisami w alfabecie Braille’a. Dlaczego te instalacje są tak istotne oraz co oferują mieszkańcom i turystom? Czy takie rozwiązanie jest potrzebne oraz co może zmienić w codziennym funkcjonowaniu osób niewidomych i słabowidzących?

Dostępność to prawo, nie przywilej. Osoby z niepełnosprawnościami, w tym niewidome i słabowidzące, często są wykluczone z pełnego korzystania z przestrzeni miejskiej. Dotykowe modele budynków stanowią rozwiązanie, które pozwolą im lepiej zrozumieć otaczającą przestrzeń, zapoznać się z historią miasta i poczuć jego charakter na równi z osobami widzącymi. „Dla mnie to coś wyjątkowego. Mogę dotknąć budynku, którego już nie ma, i poczuć, jak wyglądał. To niesamowite doświadczenie” – mówi pani Agnieszka, niewidoma mieszkanka Lublina.

Dzięki takim modelom osoby niewidome mogą dosłownie „dotknąć” architektury miasta, poznać kształt, proporcje i detale budynków, które dla widzących są oczywiste. Stąd dotykowe modele architektoniczne to nie tylko udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami. Instalacje te pełnią także funkcję edukacyjną i promują dostępność jako wartość społeczną. Takie modele to również świetne narzędzie dla dzieci, które dzięki nim mogą uczyć się o architekturze miasta w sposób namacalny. Tego typu rozwiązanie przynosi korzyści także turystom, którzy mogą w nowatorski sposób uczyć się o historii i architekturze Lublina. To kolejny krok w stronę budowania bardziej włączającego społeczeństwa.

Dotykowe modele to miniatury budynków wykonane z trwałych materiałów (takich jak np. brąz), które wiernie oddają szczegóły architektoniczne. Pozwalają one osobom niewidomym i słabowidzącym „zobaczyć” obiekty poprzez dotyk. Te modele to nie tylko narzędzie dostępności, ale także sposób na popularyzację wiedzy o przeszłości Lublina. Dotykając modeli, każdy może lepiej zrozumieć architekturę i znaczenie tych obiektów.

Każdy model jest wyposażony w tabliczkę z opisem w alfabecie Braille’a, zawierającą informacje o budynku – jego nazwę, historię oraz znaczenie dla miasta. Takie instalacje zazwyczaj umieszcza się w pobliżu oryginalnych obiektów, co pozwala osobom niewidomym i słabowidzącym łatwo zlokalizować model i porównać go z rzeczywistym budynkiem. „To świetna inicjatywa, która pokazuje, że miasto myśli o wszystkich. Każdy zasługuje na to, by móc cieszyć się pięknem Lublina” – mówi pani Barbara, seniorka mieszkająca w okolicy Starego Miasta.

Lublin to miasto o wyjątkowym dziedzictwie kulturowym. Zabytkowe budynki, takie jak -Zamek Lubelski, Brama Krakowska, czy Archikatedra – stanowią nie tylko atrakcje turystyczne, ale i ważne symbole historyczne. Dotykowe modele pozwalają osobom niewidomym lepiej poznać obiekty, a także w pełni uczestniczyć w życiu kulturalnym miasta. „Chcemy, by Lublin był miastem, które szanuje potrzeby wszystkich mieszkańców i odwiedzających. Instalacja takich modeli to wyraz naszej otwartości i troski o równość” – mówi pan Władysław aktywista działający na rzecz osób z niepełnosprawnościami.

W przypadku Bazyliki Ojców Dominikanów umożliwiają one zapoznanie się z jednym z najważniejszych zabytków Lublina, znanym m.in. z przechowywania relikwii Drzewa Krzyża Świętego. Bazylika to również jeden z najważniejszych i najlepiej zachowanych zabytków sakralnych w Lublinie. Jego bogata historia, gotycko-barokowa architektura i duchowe znaczenie sprawiają, że jest obowiązkowym punktem każdej wizyty w mieście. Z kolei na Starym Mieście model nieistniejącego Kościoła Farnego pw. św. Michała przywraca pamięć o świątyni, która przez wieki była jednym z najważniejszych miejsc sakralnych miasta. Kościół, choć ostatecznie rozebrany w XIX wieku, pozostaje symbolem dawnej historii Lublina. Umieszczenie jego dotykowego modelu w przestrzeni publicznej przywraca pamięć o świątyni i jej znaczeniu dla lokalnej społeczności w dawnych wiekach.

Dotykowe modele architektoniczne to krok w stronę miasta bardziej otwartego i przyjaznego dla wszystkich – to krok ku dostępności przestrzeni publicznej. Instalacja dotykowych modeli to inwestycja w edukację, dostępność i promocję Lublina jako miasta otwartego na różnorodność potrzeb. Wzbogacają one przestrzeń publiczną, a jednocześnie przyciągają uwagę turystów i mieszkańców zainteresowanych historią. Lublin może dać przykład, jak w praktyce można łączyć troskę o dziedzictwo kulturowe z nowoczesnym podejściem do równości i dostępności. „Dostępność ma sens – to inwestycja w ludzi, a to zawsze się opłaca. To krok w stronę miasta, które pamięta o przeszłości i myśli o przyszłości” – podsumowuje pani Dorota mieszkanka Lublina.

Do pobrania:

Dotykowe modele architektoniczne zabytkowych budynków w Lublinie – dostępność na wyciągnięcie ręki