Trwa kampania społeczna „NGO bez barier” w ramach projektu pt. „Lubelscy Liderzy Dostępności”, sfinansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021–2030. Projekt jest realizowany przez Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych. Celem projektu jest wzmocnienie pod względem strategicznym rozwoju Lubelskiego Partnerstwa na Rzecz Dostępności (LPnRD), które jest płaszczyzną współpracy na rzecz zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w woj. lubelskim.

Jeżeli chcemy zajść daleko – to należy podążać za tymi, którzy już tam doszli

Budowanie dostępności jest procesem przypominającym budowę domu nie „na teraz” – ale „na zawsze”. Czas na naprawę dachu jest wtedy, gdy „świeci słońce”. Budowanie świata bez barier to nie sprint – ale maraton. W świecie dostępności nie chodzi o wyścig, ani też o oryginalność. To świadomy wybór, a nie szybkie rozwiązanie. W życiu ci, którzy idą na skróty zazwyczaj wracają do pozycji startowej. W budowaniu świata bez barier czasem mijamy się i powielamy pracę, ale też nie dostrzegamy – że ktoś inny już dawno znalazł rozwiązanie. Najlepszym drogowskazem są ci, którzy już przeszli drogę – gdy inni dopiero zaczynają. Stąd nie zawsze warto zaczynać wszystkiego od zera. W dostępności nie chodzi o wielkie deklaracje, ale o skuteczność.

Nie musimy zawsze na nowo odkrywać Ameryki, ani przebijać głową muru. Jeżeli chcemy zajść daleko – to najlepiej znaleźć kogoś, kto zna drogę i wie jak dojść do celu. Zazwyczaj posiada też dokładną mapę z zaznaczonym celem. Warto zapytać o drogę tych, którzy już tam doszli przed nami – zdobyli doświadczenie będące bezcennym źródłem wiedzy. To zmiana jakościowa myślenia o dostępności, która pokazuje – że nie musimy wymyślać na nowo koła. Zamiast powielać błędy – uczmy się od tych, którzy je popełnili przed nami. Byli pierwsi na szlaku – zanim do dostępności zaczęto budować „autostrady”. Wiedzą, gdzie są przejezdne „mosty” i mogą nas przez nie przeprowadzić.

Podążanie za innymi – nie oznacza potrzeby kopiowania ich drogi do celu. To raczej gotowość do słuchania, czerpania inspiracji i unikania powielania błędów. Jeżeli wsłuchamy się w doświadczenia innych – będziemy wiedzieć na co zwrócić uwagę w dostępności. To pokora, która mówi – „nie wiem wszystkiego”, ale też odwaga, by zapytać – „jak to zrobić?”. W przypadku dostępności liczą się być – „razem” i „daleko”, zamiast – „samodzielnie” i „szybko”. Nie bójmy się podążać za innymi – bo razem można więcej.

Globalne wyzwania, ale lokalne rozwiązania

Dostępność ma charakter globalny. Mówimy: myśl globalnie – działaj lokalnie. Dostępność nie zna granic. Dzięki takiemu podejściu rozwiązania w dostępności zastosowane w jednym kraju, mogą stanowić inspirację dla pozostałych. Takim przykładem może być Kanada. Nieprzypadkowo kraj ten stał się jednym z liderów w budowaniu społeczeństwa bez barier. W tym zakresie rząd Kanady uchwalił w 2019 r. Ustawę o dostępnej Kanadzie (ACA – Accessible Canada Act), która zakłada wizję  osiągnięcia pełnej dostępności w Kanadzie do 2040 r. W tym celu zostaną opracowane obowiązujące jednolite standardy dostępności, które mają zostać zintegrowane z kanadyjskimi przepisami prawa w ciągu najbliższych dwóch dekad. To właśnie model współpracy międzysektorowej oraz zasada „nic o nas bez nas” stanowią fundament kanadyjskiej drogi ku pełnej dostępności. Aby to osiągnąć, opracowano rodzaj długoterminowej Mapy Drogowej Dostępności. Kanadyjski model zakłada systemowe włączenie dostępności do wszystkich polityk publicznych. Warto zauważyć, że kanadyjskie NGO często mają status ekspercki. W związku z tym są zapraszane do współtworzenia wszystkich polityk publicznych – a nie tylko do ich konsultowania. Takie podejście sprawia, że tworzone przepisy i standardy dostępności nie są oderwane od rzeczywistości, a ich wdrażanie – bardziej skuteczne.

Więcej na: www.liderzydostepnosci.pl/ngo-bez-barier/